7 loại nấm tốt nhất với sức khỏe hiện nay

Việc sử dụng các loại nấm dược liệu làm thuốc đã có từ ngàn năm trước vì những ích đa dạng và độc đáo của chúng đối với sức khỏe.

Tuy nhiên, với nhiều loại nấm khác nhau, người dùng có thể cảm thấy bối rối khi lựa chọn. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn 7 loại nấm dược liệu tốt nhất cho sức khỏe hiện nay. Cùng bắt đầu tìm hiểu nhé.

Tổng hợp lợi ích của các loại nấm dược liệu mang lại

• Hỗ trợ hệ miễn dịch
• Tăng cường chất chống oxy hóa
• Giúp cân bằng lượng đường trong máu
• Hỗ trợ tăng cường sức khỏe và nhận thức cho não bộ
• Tăng cường năng lượng và sức khỏe thể chất

7 loại nấm dược liệu tốt cho sức khỏe

1. Nấm đông trùng hạ thảo

Nấm đông trùng hạ thảo là loài rất đặc biệt từ cách loài nấm này ký sinh và tiêu diệt con sâu bướm hay các loại côn trùng khác ngoài tự nhiên, cho đến vô số lợi ích với sức khỏe cùng với mức giá đắt đỏ của chúng.

Tác dụng nổi bật của đông trùng hạ thảo với sức khỏe

Tăng cường năng lượng và chức năng phổi

Đông trùng hạ thảo là một loại nấm giúp tăng cường năng lượng cho cơ thể một cách đáng kinh ngạc. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng đông trùng hạ thảo có thể làm tăng sản xuất ATP, hợp chất cung cấp năng lượng cho tế bào.

Đây là lý do tại sao Đông trùng hạ thảo là một loại nấm bổ sung tốt để tập thể dục và hoạt động thể chất. Trên thực tế, hai nghiên cứu lâm sàng được kiểm soát tốt đã phát hiện ra rằng đông trùng hạ thảo cải thiện hiệu suất tập thể dục ở những người lớn tuổi khỏe mạnh [1,2].

Nghiên cứu sơ bộ ở người, động vật và ống nghiệm cũng chỉ ra rằng đông trùng hạ thảo hỗ trợ ức chế các quá trình gây viêm, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, viêm gan và hen suyễn. Đồng thời điều hòa hệ  miễn dịch ở mức khỏe mạnh.

Tăng cường chức năng thận, cải thiện sinh lý

Đông trùng hạ thảo có khả năng điều hòa nội tiết tố được thể hiện trong các nghiên cứu về tăng ham muốn tình dục (ở phụ nữ) và cải thiện sức khỏe tinh trùng ở nam giới [3].

Bên cạnh đó, đông trùng hạ thảo có thể hỗ trợ tăng cường chức năng của thận, bảo vệ thận và tránh các bệnh về thận do chức năng thận suy giảm. [4, 5].

Thị Trường Đông Trùng Hạ Thảo

Loài đông trùng hạ thảo nổi tiếng nhất là Cordyceps sinensis hay đông trùng hạ thảo Tây Tạng (tự nhiên). Đây là loại nấm đắt nhất thế giới, có giá hơn 20.000 đô la một kg và hầu như chỉ được bán ở châu Á.

Đông trùng hạ thảo Tây Tạng là sự kết hợp giữa nấm đông trùng hạ thảo và sâu bướm, và chỉ được tìm thấy ở độ trên 3000m ở Cao nguyên Himalaya. Bạn có thể tham khảo bài viết: Giải đáp 30 câu hỏi về con đông trùng hạ thảo tự nhiên để hiểu hơn về loài này.

Trong nhiều năm, các nhà khoa học Trung Quốc không thể nuôi trồng nhân tạo được loại nấm này. May mắn thay, có một loại đông trùng hạ thảo có thể được nuôi trồng thương mại để sản xuất quy mô lớn đó là đông trùng hạ thảo Cordyceps militaris.

Loài nấm đông trùng thảo Cordyceps militaris này cũng được tìm thấy ở tự nhiên và là một trong hai loài (cùng với Cordyceps Sinenesis) mang lại giá trị cao cho sức khỏe.

Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về hai loại nấm kể trên loại nấm này, chúng tôi đã viết một bài rất chi tiết đó là: Cordyceps Sinensis và Cordyceps Militaris: Loại nào mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hơn?

Cách tốt nhất để sử dụng nấm đông trùng hạ thảo trong cuộc sống hàng ngày là gì?

Câu trả lời là sử dụng đông trùng hạ thảo qua đường ăn. Bạn có thể sử dụng trực tiếp, pha trà, chế biến cùng các món ăn.

Ngoài ra, nếu bạn là người bận rộn thì có thể sử dụng các sản phẩm đông trùng hạ thảo đã được bào chế sẵn như: Viên uống đông trùng hạ thảo, nước đông trùng hạ thảo, trà đông trùng hạ thảo túi lọc…

2. Nấm hầu thủ

Nấm dược liệu hầu thủ, hay tiếng anh là Lion’s Mane Mushroom (nấm bờm sư tử), là một loài nấm có hình thức đẹp. Loài nấm này có những sợi nấm dài xù xì xếp tầng giống như chiếc bờm của con sư tử đực.

Tác dụng nổi bật của nấm hầu thủ: Hỗ trợ tăng cường chức năng não bộ và tái tạo tế bào thần kinh

Nấm hầu thủ chứa rất nhiều hợp chất quan trọng, chẳng hạn như beta-glucans, là chất chống oxy hóa điều hòa miễn dịch và chất dinh dưỡng thực vật bảo vệ thần kinh.

Nghiên cứu của nấm hầu thủ ở những người trưởng thành có vấn đề về trí nhớ ở thể nhẹ liên quan đến lão hóa cho thấy những người dùng chiết xuất nấm hầu thủ có chức năng não tốt hơn so với những người tham gia không sử dụng [6].

Những ghi chép lịch sử về tác dụng của nấm hầu thủ với sức khỏe

Y học cổ truyền Trung Quốc cũng sử dụng loại nấm dược liệu này như một loại thuốc bổ cho các rối loạn liên quan đến căng thẳng và cơ thể suy nhược.

Ở Nhật Bản nấm hầu thủ được gọi là Yamabushitake, tên gọi này được đặt theo tên của các nhà sư Phật giáo được tôn thờ được gọi là Shugendō. Những nhà sư này đã sử dụng trà nấm hầu thủ để tăng khả năng tập trung trong lúc thiền định.

Người dân bản địa của Hoa Kỳ, Canada và Úc thời tiền thuộc địa cũng sử dụng Bờm sư tử để làm thuốc và thực phẩm. Loại nấm này đã trở thành một ứng cử viên sáng giá trong việc thúc đẩy chức năng nhận thức.

Cách sử dụng của nấm hầu thủ là gì?

Nấm hầu thủ sau khi thu hoạch sẽ được sấy khô và nghiền thành bột, sau đó kết hợp với các loại nước trái cây hoặc thức ăn hàng ngày.

3. Nấm dược thảo linh chi

Lợi ích y học chính của nấm linh chi: Hỗ trợ giấc ngủ và điều hòa miễn dịch mạnh.

Thành phần polysaccharide trong nấm linh chi có tác dụng hỗ trợ đáng kể trong hệ thống miễn dịch. Đồng thời, nấm linh chi cũng có thể hỗ trợ ngủ ngon giấc, giảm căng thẳng và bồn chồn.

Một nghiên cứu đã chứng minh rằng nấm linh chi có thể làm giảm các triệu chứng liên quan đến đường tiết niệu (khó tiểu) thường gặp ở nam giới [7]. Ngoài ra, nấm linh chi cũng tương đối lành tính và có thể được sử dụng với một số loại thuốc ung thư [8].

Ghi chép lịch sử về tác dụng của nấm linh chi với sức khỏe

Nấm Linh Chi, có một ghi chép 2000 năm tuổi trong các văn bản y học. Đáng chú ý nhất, các nhà sư Đạo giáo Trung Quốc đã viết về việc sử dụng nó để thúc đẩy sự bình tĩnh, cũng như tăng cường thực hành thiền định của họ.

Hoàng gia Trung Quốc đã sử dụng linh chi để kéo dài tuổi thọ và coi trọng loại “nấm trường sinh” này. Linh chi được xếp vào danh sách các loại thảo dược cao cấp, được cho là có tác dụng kéo dài tuổi thọ, hỗ trợ lão hóa khỏe mạnh, giảm mệt mỏi cho cơ thể [9].

Những cách tốt nhất để đưa nấm linh chi vào cuộc sống hàng ngày của bạn

Một số cách để sử dụng nấm linh chi như sau:

• Sắc nước uống hằng ngày – Cho khoảng 10 gram nấm linh chi lát mỏng vào 1 lít nước, sau đó đun nhỏ lửa khoảng 15 phút hoặc đến khi nước chuyển từ màu hổ phách sang màu trắng, hết vị đắng.
• Ngâm rượu – Cho khoảng 240 gam nấm linh chi và ngâm với 5 lít rượu 40 độ. Thời gian ngâm là khoảng 30 ngày là có thể sử dụng.
• Chế biến món ăn – nấm linh chi còn được dùng như một loại nguyên liệu quan trọng cho các món ăn trong bữa chính như gà hầm, súp gà hay nấu cháo hạt sen.
• Pha với mật ong – Cho khoảng 10 gam nấm linh chi đã lát mỏng vào 1 lít nước rồi đun nhỏ lửa trong vòng khoảng 15 phút. Sau đó chắt lấy nước, để nguội rồi cho khoảng 3 – 4 muỗng cafe mật ong vào khuấy đều là có thể sử dụng.

4. Nấm dược liệu Chaga

Lợi ích y học chính của Nấm Chaga: Tăng cường chức năng tiêu hóa và làm đẹp da

Nấm chaga đã được nghiên cứu để sử dụng trong các rối loạn về da và dạ dày. Chaga là loại nấm dược liệu có hơn 200 nghiên cứu tiền lâm sàng trên động vật và tế bào cho thấy những lợi ích sức khỏe đầy hứa hẹn bao gồm chất chống oxy hóa cao, hỗ trợ tiêu hóa, hỗ trợ miễn dịch, chứa các chất chống vi khuẩn [10].

Ghi chép lịch sử về tác dụng của nấm linh chi với sức khỏe

Nấm Chaga có tên khoa học là Inonotus Obliquus. Nấm được tìm thấy ở trên thân cây bạch dương ở nhiều khu rừng tại Nga, Hàn Quốc, Mỹ, Alaska,… với ngoại hình xù xì, màu đen.

Ghi chép về công dụng chữa bệnh đầu tiên của nấm chaga dường như đã xuất hiện ở Nga vào khoảng thế kỷ 16 khi nó được dùng như một loại trà để tăng cường sức khỏe dạ dày.

Sau năm 1966, Chaga được biết đến nhiều hơn sau khi tác dụng của loại nấm dược thảo này được viết trong cuốn sách của Alexander Solzhenitsyn, Le Pavillon des cancéreux . Nhiều người dân bản địa tiếp tục sử dụng Chaga trên khắp thế giới cho các mục đích hỗ trợ sức khỏe khác nhau.

Cách nấm Chaga phát triển chính là chìa khóa cho lợi ích với sức khỏe của loại nấm dược thảo này

Vì Chaga phát triển chủ yếu trên cây bạch dương và phần lớn khối lượng thực sự là sợi gỗ chứ không phải sợi nấm, nhiều hợp chất dược liệu từ bạch dương như betulin và axit betulinic được tổng hợp lại trong nấm Chaga. Lớp đen bên ngoài của loại nấm dược liệu này có chứa một lượng lớn hắc tố, có thể có lợi cho làn da của chúng ta.

Cách tốt nhất để sử dụng nấm Chaga trong cuộc sống hàng ngày của bạn

Để sử dụng nấm Chaga bạn có thể làm theo các cách sau:

• Nấu nấm Chaga thành nước uống.
• Nghiền thành bột, hãm trà sử dụng.
• Ngâm rượu – Tỷ lệ ngâm: 0.5 kg nấm với 7 – 8 lít rượu. Thời gian ngâm từ 2 – 3 tháng là có thể sử dụng.

5. Nấm vân chi – Nấm đuôi gà tây

Công dụng chữa bệnh của nấm đuôi gà chính: Tăng cường chức năng hệ thống miễn dịch

Nấm đuôi gà tây cải thiện chức năng miễn dịch bằng cách kích thích sản xuất cytokine, đây là một tập hợp rất nhiều các protein và peptit hòa tan có chức năng là những yếu tố điều hòa thể dịch ở nồng độ rất thấp.

Polysaccharide liên kết với protein (PBP) được tìm thấy trong nấm vân chi có tác dụng hỗ trợ miễn dịch được nghiên cứu nhiều nhất.

Các hợp chất PBP này có thể tăng cường các loại tế bào miễn dịch chính, chẳng hạn như tế bào T, khi được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các loại thảo mộc hiệp đồng. Nấm đuôi gà tây cũng là một loại nấm dược thảo an toàn để sử dụng  tăng cường sức khỏe một cách lâu dài [11, 12].

Công dụng của nấm dược liệu đuôi gà tây được ghi chép trong lịch sử

Nấm vân chi, hay Trametes Versicolor, là một trong những loại nấm bản địa và phổ biến nhất đối với nhiều dân tộc trên thế giới. Nó phát triển trên các khúc gỗ chết trên toàn thế giới và được đặt tên như vậy vì các vòng màu nâu và rám nắng của nó trông giống như lông đuôi của một con gà tây.

Trong Y học cổ truyền Trung Quốc, nấm vân chi đã được sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa, sức khỏe phổi, điều hòa cơ thể. Ở Nhật Bản và Trung Quốc, sử dụng nấm vân chi để tăng cường hệ thống miễn dịch do nấm vân chi có chứa một lượng lớn beta-glucan, có thể giúp hệ thống miễn dịch hoạt động một cách khỏe mạnh.

Những cách tốt nhất để đưa nấm đuôi gà tây vào cuộc sống hàng ngày của bạn

Một số cách sử dụng nấm vân chi bạn có thể tham khảo:

• Nấm vân chi sắc với nước – Sử dụng từ 20 – 30g nấm vân chi cắt lát cho vào khoảng 2 lít nước rồi đem đun sôi với lửa nhỏ trong 30 – 40 phút là có thể sử dụng.
• Nghiền nấm vân chi thành dạng bột để sử dụng – bạn lấy từ 2 – 3 gram bột nấm vân chi cho vào nước sôi, hòa tan. Sau đó để khoảng 5 phút là có thể sử dụng được.
• Hãm trà với nấm vân chi –  Bạn có thể thái nấm vân chi thành lát mỏng rồi cho vào bình thủy tinh. Sau đó, bạn cho thêm nước nóng vào để hãm trong khoảng 1 tiếng là có thể đem ra dùng

6. Nấm Shiitake – Nấm hương Nhật Bản

Lợi ích dược liệu chính của nấm Shiitake: Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Nấm hương hay nấm đông cô rất tốt cho hệ miễn dịch và sức khỏe của gan, đồng thời hỗ trợ hệ tim mạch. Lentinan, một loại Polysaccharide trong nấm đông cô, đã cho thấy nhiều hứa hẹn với vai trò là một tác nhân tăng cường hệ thống miễn dịch.

Nghiên cứu cũng đã phát hiện ra một hợp chất trong nấm hương Nhật Bản là eritadenine, có thể giúp duy trì lượng cholesterol ở mức khỏe mạnh. Nấm hương ngoài hương vị thơm ngon cũng chứa nhiều vitamin B, giúp điều chỉnh lượng đường huyết trong cơ thể và hỗ trợ phản ứng viêm lành mạnh.

Nấm Hương đã được chứng minh là làm tăng igA, một tế bào miễn dịch quan trọng (immunoglobulin) liên quan đến tuyến phòng thủ đầu tiên của chúng ta khi nói đến khả năng miễn dịch. Nấm đông cô có thể làm giảm Protein phản ứng C (CRP), một chất đánh dấu máu giúp phát hiện tình trạng viêm nhiễm.

Ghi chép về công dụng của Nấm dược liệu Shiitake trong lịch sử

Nấm Shiitake là loại nấm phổ biến nhất trên thế giới, và được sử dụng làm nguồn thực phẩm ở châu Á trong hàng trăm năm.

Ở Trung Quốc, shiitake được gọi là Xiang gu (香菇), có nghĩa là “nấm thơm, nấm hương”. Trong triều đại nhà Minh ở Trung Quốc, shiitake được coi là “thần dược của cuộc sống” .

Nấm Shiitake đã được trồng ở Nhật Bản trong nhiều thế kỷ và được đặt tên theo những cây shii (có liên quan đến cây sồi) mà chúng được tìm thấy mọc trên đó.

Nấm Shiitake từ lâu đã được sử dụng vừa là thực phẩm vừa là chất bổ sung trong Y học cổ truyền Trung Quốc, vì nó được cho là hỗ trợ hệ tuần hoàn khỏe mạnh *.

Cách sử dụng nấm shiitake trong cuộc sống hàng ngày

Nấm hương thường được sử dụng phổ biến trong ẩm thực với các món ăn như món canh, súp, xào nấu…

7. Nấm Maitake – Nấm khiêu vũ

Tác dụng chính của nấm Maitake: Giúp duy trì huyết áp và hỗ trợ chức năng miễn dịch

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tất cả bộ phận của loại nấm dược liệu này có khả năng điều hoà huyết áp, đường huyết, insulin, huyết thanh và lipid gan, cholesterol, triglyceride, phospholipid. Bên cạnh đó, nấm còn giúp giảm cân, giảm tác dụng phụ của hóa trị

Công dụng lịch sử của nấm dược liệu Maitake

Nấm Maike thường được gọi là nấm khiêu vũ hay tên tiếng Anh là Dancing Mushroom. Loài nấm này rất phong phú trong các khu rừng rụng lá ở Bắc Mỹ và Nhật Bản.

Maitake trở nên khá nổi tiếng vào những năm 1990 sau khi Tiến sĩ Hiroaki Nanba, nhà dược học tại Đại học Dược phẩm Kobe, Nhật Bản, bắt đầu phân lập và thử nghiệm các phân đoạn Polysaccharide khác nhau từ Maitake. Nhiều phần trong số này là các tác nhân điều hòa miễn dịch khá mạnh.

Cách tốt nhất để sử dụng nấm Maitake

Nấm Maitake rất phổ biến trong văn hóa ẩm thực của Nhật Bản, nó thường được nấu chín và chế biến theo nhiều cách khác nhau để có được món ăn ngon từ loại nấm này. Một số món ăn ngon từ nấm Maitake bao gồm:

• Nấu các món cháo với nấm Maitake
• Nấm Maitake kho chay
• Nấm Maitake nướng với bơ và mật ong